ವಚನ ದಾಸೋಹ

#ವಚನ:
ಅಂಗ ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ, 
ಸಮತೆ ಶಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ,
ಮನ ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ, 
ಭಾವ ನಿರ್ಭಾವದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ ಇರಬಲ್ಲಡೆ,
ಆತನೆ ಅಚ್ಚಶರಣನು ಕಾಣಾ ಗುಹೇಶ್ವರಾ./5 
- ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭುಗಳು
#ಅರ್ಥ:
ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ವ್ಯೋಮಕಾಯ ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭುದೇವರು "ಶರಣ" ಅಂದರೆ ಯಾರು, ಶರಣರ ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

*ಅಂಗ ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ,*
 
"ಅಂಗ" ಅಂದರೆ ಸ್ಥೂಲ ದೇಹ ಮತ್ತು ಆ ದೇಹದೊಳಗಿನ ಅಂತರ್ಗತವಾದ ಜೀವ ಚೇತನ. ಲಿಂಗವೆಂದರೆ ಪರಮಾತ್ಮ. ಶರಣ ಸ್ಥಲದಲ್ಲಿ ಅಂಗಸ್ಥಲಗಳು ಲಿಂಗಸ್ಥಲಗಳಾಗಿ, ಅಂಗ ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಳನವಾಗಿ ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸವಾಗಿದೆ. 

*ಸಮತೆ ಶಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ,*

ಸಮತೆ ಶಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಳನವಾಗಿದೆ,
ಸ್ಥಿತಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಯಲ್ಲಿ ಸುಖ ದುಃಖ ಸಮನಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಅದು ಸದಾಕಾಲ ಶಾಂತಿಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.

*ಮನ ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ,*

ಮನ ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಳನವಾಗಿದೆ. ಮನ ಜ್ಞಾನ ಮುಖಿ ಯಾದ್ದರಿಂದ  ಅರಿವು ಅಥವಾ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಜಾಗೃತವಾಗಿದೆ.

*ಭಾವ ನಿರ್ಭಾವದಲ್ಲಿ ತರಹರವಾಗಿ ಇರಬಲ್ಲಡೆ,*

ಭಾವ ನಿರ್ಭಾವದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಳನವಾಗಿದೆ.
ಕ್ರೋಧ ಆವೇಶ ಮದ ಮತ್ಸರ ಮೋಹ ಲೋಭ ಕಾಮ ಅವನ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ಕೇ ಬಂದು ಅವನು ನಿರ್ಭಾವಿ ಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.

"ಆತನೆ ಅಚ್ಚಶರಣನು ಕಾಣಾ ಗುಹೇಶ್ವರಾ*

ಸಹಜ ಭಾವದಿಂದ ಮತ್ತು  ಸಮತೆ  ಶಾಂತಿಯಿಂದ ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸುಖ ಅನುಭವಿಸುವ ಜ್ಞಾನಿಯೇ ಅಚ್ಚ ಶರಣನು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭುಗಳು.

ಭಾವ: 
ಇದು ಶಟ್ಸ್ಥಳದ 5 ನೆಯ ಸ್ಥಲವಾದ ಶರಣ ಸ್ಥಲದ ವಚನ. ಅಂಗಸ್ಥಲಗಳು ಲಿಂಗಸ್ಥಲಗಳಾಗಿ ಸಮರಸವಾಗಿ ಅಂಗಲಿಂಗಸಂಗಿಯಾದ ಶರಣನ ಅಂಗವೆಲ್ಲ ಲಿಂಗವೇ. ಅಂಗಲಿಂಗದ ಸಮರಸದ ಕೂಟವನ್ನು ಪಡೆದ ಶರಣ ಆನಂದದ ನಿಬ್ಬೆರಗಿನಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ಆತನ ಮನವೆಲ್ಲ ಅವಿರಳ ಜ್ಞಾನವೇ. ಆತನ ಭಾವ ಅಡಗಿ ನಿರ್ಭಾವವಾಗಿ ಸಮತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂದು, ಅದು ನಿಜಶಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.
ಬಸವಣ್ಣನವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಂತೆ ಶರಣ ಅಂದರೆ ಅವನು
' ಉಪಮಿಸಲಾರದ ಉಪಮಾತೀತ', ಕಾಲಕರ್ಮರಹಿತ ಭವ ವಿರಹಿತ. ಶರಣರು ಉಪಮಾತಿತರು ಅಂದರೆ ಯಾರೊಡನೆ ಹೊಲಿಸಲಾಗುವದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಅವರೇ ಸಮ. ಅವರು ಕಾಲಕರ್ಮಭವರಹಿತರು ಅಂದರೆ ಕಾಲವನ್ನು ಮೀರಿದವರು, ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ಅಂಟದವರು, ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿಸುವ ಕರ್ಮಫಲವನ್ನು ಮೀರಿದವರು, ಇವುಗಳಿಂದ ಭವಬಂಧನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡವರು.
ಆತ ಸಂದೇಹ ಸೂತಕಿಯಲ್ಲ, ಆಕಾರ ನಿರಾಕಾರನಲ್ಲ, ಕಾಯವಂಚಕನಲ್ಲ, ಜೀವವಂಚಕನಲ್ಲ, ಶಂಕೆಯಿಲ್ಲದ ಮಹಾ ಮಹಿಮ. ಶರಣ ತಾನೇ ಪರಂಜ್ಯೋತಿ ಸ್ವರೂಪನಾದುದರಿಂದ ಅವನ ಕ್ರಿಯೆ ಶಿವ ಬೆಳಕನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ. ಆತ ನಡೆದುದು ಪಾವನ. ನುಡಿದುದು ಶಿವತತ್ವ. 
ಆತನ ದೇಹವೇ ಕೈಲಾಸ.  ಲಿಂಗಭಾವದಲ್ಲಿ ಆತ ತನ್ಮಯನಾದಾಗ ಆತ ಪರಂಜ್ಯೋತಿ ಸ್ವರೂಪ. ಅವನು “ನಡೆದುದೆಲ್ಲ ಪೂಜೆ ನುಡಿದುದೆಲ್ಲ ಮಂತ್ರ. ಅವನ ಕಾಯವೇ ಕೈಲಾಸ" ವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.

ಶರಣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸುವ ಭವರೋಗ ವೈದ್ಯನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಆತನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಾ ಸಮಾಜದ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ, ತ್ರಿವಿಧ ನಾಸ್ತಿಯಾದ ತನ್ನದೇ ನಿಲುವಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತವನು. ಜಗತ್ತಿನ ವಿಧಿ-ನಿಷೇಧಗಳು ಅತೀತನಾಗಿ, ವಿಶ್ವಮಾನವನಾಗಿ ಜೀವಿಸಬಲ್ಲ. ಲಿಂಗದ ನಡೆಯಂತೆ ಪರಮಾತ್ಮನ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ನಡೆಯುವವ. ಲೋಕದ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಲೋಕದಿಚ್ಚೆಯಂತೆ ನಡೆಯುವವನಲ್ಲ. 
ಶರಣ -ಜೀವನ ಮುಕ್ತಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಲೋಕಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೈಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಚಾಚಿ ಜನತೆಯನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಹಾನುಭಾವಿ.
ನಿರಾಕಾರನಾದ ಶಿವನನ್ನು ಇಷ್ಟಲಿಂಗ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಇಷ್ಟಲಿಂಗ ರೂಪವಾದ ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾಣಲಿಂಗ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿ, ಪ್ರಾಣಲಿಂಗ ಶಿವನನ್ನು ಭಾವಲಿಂಗವಾಗಿ ಬಯಲಾಗಿ ಕಾಣಬಲ್ಲವನು ಶರಣ. ಶರಣ ಅಂಗ ಲಿಂಗ ಸಮರಸಗೊಂಡ ಲಿಂಗಾನುಭವಿ. ಭಾವವನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡುವವನು. ಭಾವದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸಿ ಭಾವ ಮೀರಿ ಬಯಲು ಮಾಡಿ ಎರಡನ್ನೂ ಸಮರಸ ಮಾಡುವವನು. ಒಳ ಹೊರ ಒಂದು ಮಾಡಿ ಅವಿರಳ ಸಂಭಂದ ಹೊಂದುವವನು.
 'ಅರಿದರೆ ಶರಣ, ಮರೆದರೆ ಮಾನವ' ಎಂಬ ಸರ್ವಕಾಲಿಕವಾದ ಸರ್ವಸಮ್ಮತವಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ನಮಗೆ ಅನುಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಅದನ್ನು ತಿಳಿದು ಅವರ ತೋರಿಸಿದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯೋಣ.
✍️ Dr Prema Pangi
#ಪ್ರೇಮಾ_ಪಾಂಗಿ,#ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು,
#ಅಂಗ_ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ_ತರಹರವಾಗಿ, 
Picture post designed and created by me.  A small service to popularise Vachana Sahitya.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Shika chakra or Bindu chakra:Bindu visarga

Image
Shikha chakra or Bindu chakra: Bindu is a point at the back of the head where Brahmins grow their tuft of hair.  The Bindu chakra bestows physical and mental health, vitality and youthfulness, as it produces “the nectar of immortality” (Amrit). The 8th chakra Shikha or Bindu chakra is the doorway between the immortal soul and earth-bound personality. Often referred to as the soul chakra  it is the seat of divine love, spiritual compassion and spiritual selflessness. It is the most mysterious and remarkable energy centre in the human body. Opening your 8th chakra and stepping through the veil that separates your earthly self from your eternal soul will open your eyes to the vast space beyond the physical plane (Bayalu darshan)   Anatomically it is located where the bones of the back and sides of the skull meet (the occiput and the parietal). The direction of the stream of cosmic energy flowing into the Chakra can be seen quite clearly at this point....
Read more

Hrit Chakra or Eight Petals Chakra

Image
Hrit Chakra or Eight petals Chakra or Menifestation Chakra: Hrit chakra is not the physical heart but represents the spiritual heart.  ‘In the citadel of the body, there is the small sinless and pure lotus of the heart which is the residence of the Supreme.  Hrit chakra is described as a delicate, beautiful lotus, red as the morning sun. The petals are characterised as golden or white.   Hrit (Hridaya, heart) is a minor chakra with eight petals. It has three regions: a vermilion sun region, within which is a white moon region, within which is a deep-red fire region.  The 'Inner awareness or the Inner heart or the Inner mind' — is found in the center of the eight petal Lotus. This is also called the 'Lotus flower within'. The heart-lotus or "lotus of heart" is the center of the "Infinite Omnipresent Consciousness" which connects with the "Consciousness of the Universe". Through the intuition, one of man's divine gifts, the sp...
Read more

A-Ka-Ta triangle or Akshara Brahma

Image
Shabda Brahma or  A-Ka-Ta triangle, : A-Ka-Ta triangle is also known as Shabda-Brahma (ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮ). It is also called Kama-kala. A-Ka-Ta is the triangle in the Guru Chakra, in which the entire creation is enclosed. Guru chakra is part of Sahasrara chakra system and it is just below Sahasrara chakra proper.                   Bindu patterns   A-Ka-Ta is the triangle   symbolically it represents the Shabda-Brahma (ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮ) with its energies. It is also called Kama-kala. At the corners of the triangle  the Sun, Moon and Fire ponts are located. From these three corner points arise three Shaktis. They are Jnana Shakti, Iccha Shakti and Kriya Shakti which are  indicated by lines, or the sides of the triangle.  From Moon point Bindu arises Iccha-Shakti known as Vamashakti which controls  feelings, desires and will-power. From Sun point Nada arises  Jnana-Shakti which is know...
Read more