ವಚನ ದಾಸೋಹ - ನುಡಿದಡೆ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರ ದಂತಿರಬೇಕು

ವಚನ ದಾಸೋಹ -  
ನುಡಿದಡೆ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರ ದಂತಿರಬೇಕು

ವಚನ :
#ನುಡಿದಡೆ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರದಂತಿರಬೇಕು.
ನುಡಿದಡೆ ಮಾಣಿಕ್ಯದ ದೀಪ್ತಿಯಂತಿರಬೇಕು.
ನುಡಿದಡೆ ಸ್ಫಟಿಕದ ಸಲಾಕೆಯಂತಿರಬೇಕು.
ನುಡಿದಡೆ ಲಿಂಗ ಮೆಚ್ಚಿ ಅಹುದಹುದನಬೇಕು
ನುಡಿಯೊಳಗಾಗಿ ನಡೆಯದಿದ್ದಡೆ,
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವನೆಂತೊಲಿವನಯ್ಯಾ / 845
—ಗುರು ಬಸವಣ್ಣನವರು

ಅರ್ಥ-
ಮಾತಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾದ ವಚನ ಇದು.
ಆಡುವ ಮಾತು ಅಂತರಂಗದ ಆಳದಿಂದ ಮೂಡಿಬರಬೇಕು. ಕೇಳುಗರ ಮನವನ್ನು.
ಮುಟ್ಟಿ ಅರಳಿಸುವಂತಿರಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಕೆಲವು ಸಾದೃಶ್ಯಗಳಿಂದ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಗುರು ಬಸವಣ್ಣನವರು.

*ನುಡಿದಡೆ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರದಂತಿರಬೇಕು. ನುಡಿದಡೆ ಮಾಣಿಕ್ಯದ ದೀಪ್ತಿಯಂತಿರಬೇಕು*.

ಮುತ್ತಿನ ಹಾರ, ಹೇಗೆ ಸುಂದರವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದಯೋ ಹಾಗೆ, ನಮ್ಮ ಮಾತು  ಸರಳ, ಸುಂದರವಾಗಿ ಮುತ್ತಿನ ಮಿಂಚಿನಂತೆ ಆಕರ್ಷಕ ವಾಗಿರಬೇಕು. ಮಾತು ಮುತ್ತಿನ ಹೊಳಪಿನ ಜೊತೆಗೆ ಮಾಣಿಕ್ಯದ ದೀಪ್ತಿಯಂತೆ  ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಮೃದು ಮಧುರತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಆಳವಾದ ಅನುಭವದ ಜ್ಞಾನದ ರತ್ನಕಾಂತಿಯೂ ಸೇರಬೇಕು.

*ನುಡಿದಡೆ ಸ್ಫಟಿಕದ ಸಲಾಕೆಯಂತಿರಬೇಕು*

ಸ್ಪಟಿಕ ಹೇಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ಬೆಳಕನ್ನು ಸುತ್ತೆಲ್ಲ ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆಯೋ ಹಾಗೆ ನಮ್ಮ ಮಾತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಅಂತರಂಗದ ಬೆಳಕನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬೀರುವಂತಿರಬೇಕು. ಕೇಳುಗರಿಗೆ ದಾರಿದೀಪ ವಾಗಬೇಕು. ಒಳಗೊಂದು ಹೊರಗೊಂದು ಇದ್ದರೆ ಅದು ಪಾರದರ್ಶಕ ವಾಗದು. ಮಾತು ತೋರಿಕೆಯ ಕೃತಕ ಭಾವ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಬಾರದು. 

*ನುಡಿದಡೆ ಲಿಂಗ ಮೆಚ್ಚಿ ಅಹುದಹುದನಬೇಕು

ನಾವು ನುಡಿದರೆ ಲಿಂಗವು ಮೆಚ್ಚಿ ಅಹುದು ಅಹುದು ಎನ್ನಬೇಕು. ಆಡುವ ಮಾತು ಕೇವಲ ಜನರ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಯಲ್ಲ. ಮಾತು ಸತ್ಯವಾಗಿರಬೇಕು. ನಮ್ಮ ಅಂತರಂಗದೊಳಗಿರುವ ದೇವಸ್ವರೂಪಿ ಲಿಂಗವೂ ಮೆಚ್ಚುವಂತಿರಬೇಕು. ಕೃತ್ರಿಮ ಸುಳ್ಳು ಮಾತುಗಳಿಂದ ಜನರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಬಹುದೇ ಹೊರತು ನಮ್ಮ ಅಂತರಂಗವನ್ನು ಅರಿಯುವ ಲಿಂಗವನ್ನಲ್ಲ.

*ನುಡಿಯೊಳಗಾಗಿ ನಡೆಯದಿದ್ದಡೆ,
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವನೆಂತೊಲಿವನಯ್ಯಾ*

ಹೀಗೆ ಸತ್ಯ ಸದುವಿನಯ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನುಡಿಯುವ ಮತ್ತು ಈ ನುಡಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿ ನಡೆಯುವ ನಡೆ ಇವು ದೇವರಿಗೆ ಸ್ವೀಕೃತ. ಇವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಲಸಂಗಮ ದೇವರು ಒಲಿದು ದೇವರ ಒಲವು, ಅನುಗ್ರಹ ಪ್ರಾಪ್ತ ವಾಗುವುದು. 
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ ಒಲಿಯಬೇಕಾದರೆ ನುಡಿ ನಡೆ ಒಂದಾಗಬೇಕು.

ವಚನ ಚಿಂತನೆ:
ಇದು ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ ಸ್ಥಲ (ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ ಜ್ಞಾನ ಸ್ಥಲ) ದ ವಚನ. ಲಿಂಗ ಪೂಜೆಯ ಬೆಳಕು ಪ್ರಾಣ ಮತ್ತು ಭಾವದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ನಮ್ಮ ನುಡಿ ಮತ್ತು ನಡೆ ಹೇಗಿರಬೇಕೆಂದು, ನಡೆ-ನುಡಿಗಳ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶರಣರು, ಜನರ ನಡೆ-ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಸದುವಿನಯ ಮೂಡಿಸಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ ಭಾವನೆ ನಡತೆಯ ಸುಧಾರಣೆ ತಂದರು. 
ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ನುಡಿಯ ಹಿತೋಪದೇಶಗಳು:

 *ಸತ್ಯವ ನುಡಿಯುವದೆ ದೇವಲೋಕ, ಮಿಥ್ಯವ ನುಡಿಯುವದೆ ಮೃತ್ಯಲೋಕ*

*ಸತ್ಯದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವನಿರ್ಪನಲ್ಲದೆ, ಅಸತ್ಯದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವನಿರ್ಪನೆ?*

*ನಡೆಯೂಳಗೆ ನುಡಿ ತುಂಬಿ, ನುಡಿಯೂಳಗೆ ನಡೆ ತುಂಬಿ ಲಿಂಗವ ಕೂಡಬಲ್ಲಾತನೆ ಶರಣ*

*ಅಯ್ಯಾ ಎಂದರೆ ಸ್ವಗ೯, ಎಲವೂ ಎಂದರೆ ನರಕ*

 *ಮೃದುವಚನಗಳೇ ಸಕಲ ಜಪಂಗಳಯ್ಯ, ಮೃದು ವಚನಗಳೇ ಸಕಲ ತಪಂಗಳಯ್ಯಾ, ಸದುವಿನಯವೇ ಸದಾಶಿವನ ಒಲುಮೆಯಯ್ಯಾ*

*ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚತ್ತು ನಡೆಯಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿದರೆ, ಹಿಡಿದಿದ೯ ಲಿಂಗ ಘಟಸಪ೯*.

*ತನ್ನ ಬಣ್ಣಿಸಬೇಡ, ಇದಿರು ಹಳಿಯಲು ಬೇಡ* 
ಎಂದು ಗುರು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಎದುರಿಗಿದ್ದವರ ಮನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಬೇಕು. ಅವರಿಗೆ ಬೇಜಾರು, ನೋವು ಉಂಟು ಮಾಡಬಾರದು ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮ ಅನುಕರಣೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಿಂದ ವಚನಕಾರರು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಸುಸಂಸ್ಕೃತಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.  
 “ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆ” ಎನ್ನುವ ಒಂದು ಸಮುದಾಯಿಕ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬೆಳಸಿ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು.
 - ✍️Dr Prema Pangi
 #ಪ್ರೇಮಾ_ಪಾಂಗಿ,#ಗುರು_ಬಸವಣ್ಣನವರು
#ನುಡಿದರೆ_ಮುತ್ತಿನಹಾರ_ದಂತಿರಬೇಕು, 
Picture post created and designed by me.Hope you all will like it.A small service to popularise Vachana Sahitya.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Shika chakra or Bindu chakra:Bindu visarga

Image
Shikha chakra or Bindu chakra: Bindu is a point at the back of the head where Brahmins grow their tuft of hair.  The Bindu chakra bestows physical and mental health, vitality and youthfulness, as it produces “the nectar of immortality” (Amrit). The 8th chakra Shikha or Bindu chakra is the doorway between the immortal soul and earth-bound personality. Often referred to as the soul chakra  it is the seat of divine love, spiritual compassion and spiritual selflessness. It is the most mysterious and remarkable energy centre in the human body. Opening your 8th chakra and stepping through the veil that separates your earthly self from your eternal soul will open your eyes to the vast space beyond the physical plane (Bayalu darshan)   Anatomically it is located where the bones of the back and sides of the skull meet (the occiput and the parietal). The direction of the stream of cosmic energy flowing into the Chakra can be seen quite clearly at this point....
Read more

Hrit Chakra or Eight Petals Chakra

Image
Hrit Chakra or Eight petals Chakra or Menifestation Chakra: Hrit chakra is not the physical heart but represents the spiritual heart.  ‘In the citadel of the body, there is the small sinless and pure lotus of the heart which is the residence of the Supreme.  Hrit chakra is described as a delicate, beautiful lotus, red as the morning sun. The petals are characterised as golden or white.   Hrit (Hridaya, heart) is a minor chakra with eight petals. It has three regions: a vermilion sun region, within which is a white moon region, within which is a deep-red fire region.  The 'Inner awareness or the Inner heart or the Inner mind' — is found in the center of the eight petal Lotus. This is also called the 'Lotus flower within'. The heart-lotus or "lotus of heart" is the center of the "Infinite Omnipresent Consciousness" which connects with the "Consciousness of the Universe". Through the intuition, one of man's divine gifts, the sp...
Read more

A-Ka-Ta triangle or Akshara Brahma

Image
Shabda Brahma or  A-Ka-Ta triangle, : A-Ka-Ta triangle is also known as Shabda-Brahma (ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮ). It is also called Kama-kala. A-Ka-Ta is the triangle in the Guru Chakra, in which the entire creation is enclosed. Guru chakra is part of Sahasrara chakra system and it is just below Sahasrara chakra proper.                   Bindu patterns   A-Ka-Ta is the triangle   symbolically it represents the Shabda-Brahma (ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮ) with its energies. It is also called Kama-kala. At the corners of the triangle  the Sun, Moon and Fire ponts are located. From these three corner points arise three Shaktis. They are Jnana Shakti, Iccha Shakti and Kriya Shakti which are  indicated by lines, or the sides of the triangle.  From Moon point Bindu arises Iccha-Shakti known as Vamashakti which controls  feelings, desires and will-power. From Sun point Nada arises  Jnana-Shakti which is know...
Read more